Gỗ đinh là gì? Có mấy loại gỗ đinh?

Gỗ đinh thuộc vào bộ tứ thiết đinh – lim – sến – táu. Bốn loại gỗ này đều là những dòng gỗ quý, chất lượng, có nhiều ứng dụng trong đời sống và có giá trị cao. Nếu bạn đang tìm hiểu về cây gỗ đinh đừng bỏ lỡ bài viết dưới đây của chúng tôi.

Gỗ đinh là gì?

Cây gỗ đinh (gốc) có tên khoa học là Markhamia stipulata Seem, thuộc họ chùm ớt bộ Hoa môi.

Đinh còn có nhiều tên khoa học đồng nghĩa khác, ít dùng hơn như Spathodea stipulata/ Markhamia caudafelina/ Spathodea caudafelina.

Cây gỗ đinh phân bố ở đâu?

Đây là loài cây thân gỗ lớn, tại Việt Nam nó sinh trưởng tự nhiên ở Lào Cai, Lạng Sơn (Đồng Mỏ), Phú Thọ (Thanh Ba), Hoà Bình, Hà Tây, Hà Nam, Ninh Bình, Thanh Hoá, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế.

Đặc điểm sinh thái của cây gỗ đinh

– Cây đinh có chiều cao trung bình 10 – 25m, đường kính thân 60 – 80cm.

– Vỏ cây có màu xám, cành cây non có lông dày màu xám.

– Lá kép hình lông chim dài 30 – 40cm. Cụm hoa hình chùm ở đỉnh cành, dài 15-35cm, có lông và có màu vàng nhạt/ nâu đỏ.

– Quả nang hơi dẹt dài từ 30 – 50cm, rộng 3 – 4cm, có lông màu xám.

– Hạt cây có cánh mỏng dài khoảng 4cm, rộng 1cm.

– Mùa hoa cây đinh nở vào tháng 9 – 12 và mùa quả chín vào tháng 3 – 5 năm sau.

Đặc điểm của gỗ đinh

– Gỗ đinh được phân loại vào nhóm II thuộc bảng 8 nhóm gỗ Việt Nam.

– Loại gỗ này có mùi thơm dịu nhẹ do dầu gỗ tiết ra; đường vân gỗ uốn lượn, đẹp mắt, có chiều sâu thu hút; thớ gỗ cứng, chắc chắn, đặc thịt, rất tốt; không bị ảnh hưởng bởi sự xâm nhập của các loại mối mọt.

– Gỗ đinh có khả năng chịu sức nặng lớn, không bị giòn, gãy như một số loại gỗ khác.

Có mấy loại gỗ đinh?

Trong họ đinh có các loại đó là: Gỗ đinh hương, đinh cà ná, thiết đinh lá hẹ.

Gỗ đinh hương

– Gỗ có bán kính to, thân gỗ có kích thước từ 60- 80 cm, có màu sắc trầm, gần giống như màu đỏ vàng. Khi được ngâm vào nước thì dần chuyển sang màu vàng xanh, còn khi đưa ra điều kiện ngoài trời thì một thời gian sẽ lại trở thành màu xám.

– Nhựa mùi thơm nhẹ nhàng, đây là mùi đặc trưng của loại gỗ này. Theo thời gian, hương thơm trên gỗ không bị mất đi mà mùi thơm của nó vẫn được lưu giữ mãi.

– Gỗ có đường vân gỗ tự nhiên và thớ thịt gỗ rất đẹp mắt; khi sờ có cảm giác mát tay, mềm mịn nên chúng luôn khiến cho người dùng cảm nhận được độ bền đẹp, tinh tế.

– Gỗ này có độ cứng rất cao, khả năng thích ứng với môi trường cực tốt không bị giòn, bị khô hay rỗng ruột trong môi trường khí hậu nóng bức như tại Việt Nam. Bên cạnh đó khả năng chống mối mọt và ẩm mốc cũng rất tốt.

Đinh cà ná

– Đinh cà ná có tên khoa học Markhamia stipulata var. canaense, tìm thấy ở Cà Ná Ninh Thuận.

– Loài này khác cây đinh trên ở chỗ có ống tràng dài hơn, quả nang ngắn hơn, lá chét ít hơn.

– Cây đinh cà ná ra hoa từ tháng 4 – 6 và ra quả từ tháng 7 – 9.

Thiết đinh lá bẹ

– Thiết đinh lá bẹ có tên khoa học là Markhamia stipulata var.pierrei.

– Cây gỗ cao 7 – 30cm. Các phần non có lông mềm, màu xám vàng hay hung.

– Lá kép với 3 – 9 đôi lá chét; lá chét giống với của cây đinh.

– Cụm hoa chùm có lông mịn, màu xám vàng hay hung, đài hoa có lông mịn rải rác, sau khi hoa nở thì nhẵn; tràng hoa màu đỏ vàng vàng rồi sẫm màu hơn hay nâu; bầu có lông nhung màu vàng kim. Mùa ra hoa từ tháng 10 đến tháng 5 năm sau và ra quả từ tháng 2 tới tháng 11.

– Quả dài 20 – 47cm, rộng 2,3 – 3,6cm, thẳng hay hơi cong, không lông có tuyến như mụt; hạt có cánh mỏng rộng 5cm.

– Gỗ trắng và nhẹ, không bị mối ăn dùng đóng các đồ gỗ cao cấp, đồ mộc xuất khẩu.

– Chúng sinh sống ở Đông nam Thái Lan, Campuchia. Tại nước ta có gặp tại Đắc Lắc, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Ninh Thuận, Bình Thuận, thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Tây Ninh, Bạc Liêu.

Ứng dụng của cây gỗ đinh trong đời sống

– Gỗ đinh chắc chắn, không bị mối mọt, chịu được sức nặng lớn nên đồng bào dân tộc thường dùng để làm cột nhà, sàn nhà, dầm chống nhà.

– Đồ nội thất làm từ cây gỗ đinh rất được ưa chuộng. Các sản phẩm như: Bàn ghế, giường ngủ, tủ quần áo, kệ tivi,… không chỉ có chất lượng tốt mà mùi hương thơm dịu, độ mịn màng mang đến sự đặc biệt mà nhiều loại gỗ khác không có được.

– Ngoài ra, cây gỗ đinh còn dùng để sản xuất đồ mỹ nghệ, chiết xuất tinh dầu, hoa và quả nong của cây còn là món ăn ngon trong nền ẩm thực của các quốc gia như Lào và Thái Lan,…

Hình ảnh sản phẩm làm từ gỗ đinh

Kết luận

Từ bài viết này, chúng ta mới thấy được cây gỗ đinh có nhiều tính ứng dụng trong cuộc sống của con người. Gỗ đinh rất quý, chính vì vậy con người cần bảo vệ và khai thác đúng cách.