GỖ GÕ ĐỎ LÀ GỖ GÌ? ĐẶC TÍNH VÀ CÁCH NHẬN BIẾT?

Gỗ gõ đỏ thuộc nhóm 1 trong danh sách nhóm gỗ ở nước ta, đây là nhóm gỗ quý hiếm được liệt vào trong sách đỏ nên các đồ nội thất được làm từ gỗ gõ đỏ đều thuộc hàng cao cấp. Vậy gỗ gõ đỏ có những đặc tính gì và cách nhận biết loại gỗ quý hiếm này như thế nào, chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé!  

Gỗ gõ đỏ là gì? Nguồn gốc và đặc tính của gỗ gõ đỏ?

Gỗ gõ đỏ còn được gọi với cái tên khác là gỗ cà te, hồ bì. Đây là loại cây thuộc họ đậu Fabaceae, có tên khoa học là Afzelia xylocarpa và có tên tiếng Anh là Doussie.

Nguồn gốc

Gõ đỏ thường sinh trưởng trong thường xanh hoặc rừng nửa rụng lá, phát triển trên các nơi đất có thành phần cơ giới trung bình, tầng đất thấp, bằng hoặc sườn thoát nước, ưa sống ở những nơi như rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Đây cũng là loại cây ưa sáng và có tốc độ sinh trưởng chậm.

Trên thế giới chúng thường xuất hiện ở Nam Phi hay các quốc gia Đông Nam Á như: Trung Quốc, Mianma, Thái Lan, Lào, Campuchia.

Tại nước ta, chúng được phân bố khá rộng từ Bắc vào Nam tại các tỉnh: Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, KonTum, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Ninh Thuận, Tây Ninh, Bình Phước, Đồng Nai.

Đặc tính

Gõ đỏ có những đặc tính riêng, để nhận biết được chúng với các loại cây khác chúng ta có thể nhận biết qua:

Đặc điểm

Chúng thuộc loại cây cổ thụ lâu năm có thân cây to, tròn và thẳng. Cành thường thấp và có tán cây rộng nhưng lại không dày. Vỏ thân cây có màu trắng hoặc xám, khi còn non sẽ nhẵn nhụi, nhưng càng có tuổi đời lâu vỏ thân cây sẽ xuất hiện những lỗ màu nâu và sần sùi hơn.

Lá cây có hình trái xoan, đầu khá nhọn, gốc lá tù hoặc có hình gần tròn, thuộc loại lá kép lông chim, mỗi lá sẽ có khoảng 3-5 đôi, phiến lá nhẵn ở 2 mặt và rụng lá nhiều thành từng đợt.

Hoa của chúng thường mọc thành từng chùm nhỏ ở đỉnh cành hoặc ngọn cây. Thuộc loài hoa lưỡng tính, mặt trong của hoa có lông, mỗi chùm có kích thước khác nhau, thường có màu trắng hồng hoặc màu hồng.

Mùa hoa thường rơi vào tháng 3 đến tháng 4 nên cây sẽ ra qua vào khoảng tháng 10 đến tháng 11. Quả của cây tương tự như hình dạng quả đậu, chiều dài từ 15-20 cm có màu nâu thẫm hoăc có màu đen. Điểm đặc biệt của quả gõ đõ là chúng có chứa từ 5-8 hạt hình trứng, dày và có màu nâu thẫm hoặc đen, chúng có sức sống rất mãnh liệt, do vậy, hạt của cây thường được sử dụng để ươm mầm giúp bảo tồn và duy trì loại cây gõ đỏ.

Kích thước

Vì là loại gỗ có tuổi đời cao, thân cây cao, lớn thường cây có chiều cao từ 25-30m, đường kính thân từ 0.8-1m.

Gỗ gõ đỏ được phân chia thành mấy loại, cách phân biệt? Loại nào được ưu chuộng trên trị trường hơn?

Gỗ gõ đỏ được phân chia thành mấy loại?

Xét về nguồn gốc xuất xứ, chúng được phân chia thành 2 loại, tên gọi của chúng cũng được gọi theo quốc gia đó, bao gồm:

– Gỗ gõ đỏ Nam Phi: được khi thác từ các cánh rừng ở Nam Phi, loại này có một nhược điểm đó là tuổi đời không cao, nên giá bán trên thị trường cũng không quá cao.

– Gỗ gõ đỏ Lào: loại này thường được khai thác từ những cánh rừng nguyên sinh tại Lào, do đây là loại cây này được sinh trưởng tự nhiên nên chất lượng gỗ tốt, cứng rắn và cho gỗ đẹp hơn nhiều so với gõ đỏ Nam Phi, do đó, giá bán của chúng cũng sẽ cao hơn.

Hiện nay, nếu xét trên thị trường gỗ nước ta sẽ có thêm gõ đõ Việt Nam, tuy nhiên loại này có nguồn gốc xuất xứ từ Lào, nên giá thành cũng sẽ cao hơn một chút so với gõ đỏ Nam Phi nhưng do thường bị khai thác từ sớm nên giá cũng sẽ không cao như gõ đõ Lào.

Cách phân biệt?

Do chúng có nguồn gốc xuất xứ khác nhau và địa hình sống khác nhau, nên thành phẩm từ 2 loại này cũng sẽ có 1 số điểm riêng biệt. Để phân biệt được dễ dàng hơn, chúng ta có thể phân biệt qua:

– Màu sắc: Gõ đỏ Lào có tuổi đời cao hơn, có cây được khai thác khi đã có tuổi đời hơn trăm năm do đó chúng thường có màu sắc đậm, thẫm và đều hơn, thường là màu đỏ chuyển dần sang màu nâu. Còn giống của Nam Phi sẽ chỉ cho ra màu vàng nâu nhẹ.

– Khối lượng: Gõ đỏ Nam Phi thường được khai thác từ rừng trồng tự nhiên và có thời gian trồng ngắn nên gỗ sẽ có khối lượng nhẹ hơn, không được chắc như gõ đỏ Lào nên độ cứng và độ bền cũng sẽ không sánh bằng.

– Chất gỗ, độ cứng: Cả 2 loại đều có chất gỗ đặc, nhưng chắc chắn rằng gõ đỏ Lào sẽ có đạt độ cứng, bền và có thớ gỗ dày hơn  gõ đỏ Nam Phi.

– Vân gỗ: Cây càng có tuổi đời cao thì sẽ cho vân gỗ đẹp, sắc nét và đều hơn, do vậy, vân gỗ của loại Lào sẽ đậm, đều và đẹp hơn của loại Nam Phi.

Loại nào được ưu chuộng trên thị trường hơn?

Qua những phân tích về nguồn gốc và đặc điểm của cả 2 loại, chắc chắn bạn cũng nhận ra rằng, gõ đào Lào sẽ chiếm ưu thế hơn so với gõ đỏ Nam Phi với những ưu điểm vượt trội.

Ưu và nhược điểm chung của loại gỗ này?

Ưu điểm

– Có độ bền, độ cứng cao do đó có thể chịu được tác động mạnh từ bên ngoài, khả năng chống nước, chống mối mọt cũng rất tốt.

– Do có thể sinh trưởng ở nhiều khu vực trên thế giới, do đó, chúng có khả năng thích nghi với nhiều loại môi trường, không bị nứt hay cong vênh nếu để ở ngoài thời gian dài.

– Màu gỗ tự nhiên là màu nâu đỏ, không cần phải qua khâu xử lý màu nhiều hay cần phải sử dụng màu nhân tạo nên.

– Đường vân gỗ đẹp và mang phong cách rất độc đáo với nhiều hình dạng xoắn bên cạnh các đường thẳng đều, rõ nét. Các giác gỗ màu vàng, xen kẽ giữa các giác gỗ màu đen tạo cảm giác hài hòa.

– Với ưu điểm chất gỗ cứng và sở hữu thớ gỗ mịn nên dễ dàng điêu khắc thành các sản phẩm mỹ nghệ.

Nhược điểm

– Do gõ đỏ sở hữu nhiều ưu điểm nhưng là loại gỗ quý hiếm nên giá thành của chúng tương đối cao.

– Với chất gỗ dày, chắc nên chúng có khối lượng cao, gây khó khăn trong việc vận chuyển.

Ứng dụng của gỗ gõ đỏ?

Tại một số nước, chúng được sử dụng để làm cây bóng mát trong công viên, hay khu vui chơi vì có tán rộng và xanh mát.

Với những ưu điểm màu sắc bắt mắt, độ bền cao của mình, chúng được ứng dụng vào sản xuất những sản phẩm quen thuộc trong gia đình như: bàn ghế, giường, tủ, kệ, sàn nhà, cầu thang và nhiều sản phẩm điêu khắc khác.

Thân gõ đỏ thường có những u lớn trên bề mặt, phần u này sở hữu đường vân khá đẹp và hình thù lạ mắt nên thường được sử dụng làm đồ mỹ nghệ có giá trị cao.

Giá trị kinh tế và tình trạng hiện tại của gỗ gõ đỏ?

Giá trị kinh tế

Sở hữu nhưng ưu điểm vượt trội như độ cứng tốt, độ bền cao, cùng với khả năng chịu được mọi loại thời tiết, và thuộc loại gỗ quý hiếm nên giá thành của chúng tương đối cao.

Tình trạng hiện tại

Với đặc điểm thấp, tán là xòe rộng, có nhiều cành thấp nên ở một số nước, chúng được trồng tại các công viên, khu vui chơi để làm bóng mát.

Ở một số nước chúng là có tính ứng dụng cao, và đây là loại gỗ sinh trưởng tự nhiên, và có giá trị cao kinh tế cao nên được săn lùng, và khai thác rất mạnh, do vậy, hiện tại gõ đỏ đang bắt đầu khan hiếm, suy giảm do nạn chặt phá rừng, các cây có tuổi đời cào, và kích thước to lớn đã dần biết mất, và chũng cũng được xếp vào loại gỗ quý hiếm.

Loại này đã được ghi trong Sách Đỏ Việt Nam (1996) với cấp đánh giá “sẽ nguy cấp” (Bậc V) và Danh mục Thực vật rừng, Động vật rừng nguy cấp, quý hiếm (nhóm 2) của Nghị định số 32/2006/NĐ  –  CP ngày 30/3/2006 của Chính phủ để hạn chế khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại. Đã được bảo vệ trong một số khu bảo tồn thiên nhiên nhưng vẫn bị săn lùng khai thác. Nên thu gom hạt đưa vào trồng là biện pháp giữ giống và bảo vệ nguồn gen quí.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam năm 2007 – Phần thực vật – Trang 146.

Kết luận

Qua bài viết này, hy vọng các bạn đã có thêm kiến thức về loại gỗ này. Gỗ gõ đỏ được xem là loại gỗ cao cấp do có nhiều ưu điểm, tuy nhiên hiện nay có rất nhiều loại gỗ khác cũng có những điểm tương đồng, và có chất lượng cao. Do tình trạng của lại gỗ này đã bắt đầu báo động đỏ và có nguy cơ trở thành loại gỗ khan hiếm. Vì vậy, để có thể bảo tồn và duy trì chúng, các bạn hãy cân nhắc kỹ trước khi đưa ra quyết định có nên sử dụng loại gỗ này cho nội thất gia đình mình không!

Tổng quan về cây gõ đỏ

Cây gõ đỏ không phải là loại cây quá xa lạ đối với người Việt, được trồng khắp nơi từ Bắc vào Nam để làm cây bóng mát trong công viên, trên đường phố và cả trong đô thị. Ngoài tự nhiên, cây gõ đỏ mọc chủ yếu ở các khu rừng nhiệt đới, phân bố chủ yếu ở các quốc gia như : Việt Nam, Trung Quốc, Campuchia… Gõ đỏ là loại cây thân gỗ lâu năm, ưa sáng, tốc độ trưởng thành rất chậm nhưng sức sống rất mãnh liệt. Gõ đỏ có tên khoa học là : Pahudia cochinchinensis Pierre . Ngoài cái tên là gõ đỏ thì nhiều nơi trên nước ta còn gọi gõ đỏ với cái tên khác là Hổ Bì và Cà Tè . Cây gõ đỏ trồng làm cây bóng mát, cảnh quan sẽ có tán rộng, cây phân thành nhiều nhánh nhiều cành. Để tiếp xúc được ánh sáng mặt trời thì gõ đỏ trong tự nhiên thường vươn cao hơn, có khả năng đạt tới độ cao trên 40m. Thân cây gõ đỏ tương đối thẳng, có nhiều canh non phân bố tương đối thấp, vỏ cây có màu xám trắng và sần sùi. Gõ đỏ ra hoa vào tháng 4, hoa gần giống với hoa phượng. Cây gõ đỏ thuộc họ đậu nên quả gõ đỏ có hình quả đậu, quả có vỏ màu nâu và khá dày .

Đặc điểm của gỗ gõ đỏ Không phải ngẫu nhiên mà gõ đỏ được xếp vào nhóm I các loại gỗ quý ở Việt Nam, để có chỗ đứng trong bảng xếp hạng này thì gỗ gõ đỏ có rất nhiều ưu điểm vượt trội . Vậy cùng điểm xem gỗ gõ đỏ có những ưu điểm nào nhé . Ưu điểm của gỗ gõ đỏ :

• Gỗ gõ đỏ rất cứng
• Gỗ gõ đỏ cực kỳ bền, không bị mối mọt
• Gõ đỏ đều màu và bền màu với thời gian
• Gỗ chắc và ít bị biến dạng khi tác dụng lực
• Gỗ rất mát và mang lại cảm giác dễ chịu
• Gỗ gõ đỏ chống chịu nước tốt

Nhược điểm của gỗ gõ đỏ : Bên cạnh những ưu điểm kể trên thì gỗ gõ đỏ cũng có một số nhược điểm như sau :

• Gỗ gõ đỏ gần như không bị mối mọt bởi vì gỗ có mùi rất gay mũi, gây khó khăn trong công đoạn sản xuất
• Gỗ gõ đỏ khá nặng, khó khăn trong việc vận chuyển, thi công
• Toàn bộ bề mặt gỗ đều có các vết lấm tấm của mạch gỗ khi bị xẻ ra ( đây là đặc trưng của loại gỗ mà có một số người không thích )

Tổng hợp các loại gỗ gõ, ứng dụng và cách phân biệt Trên thị trường gỗ Việt Nam hiện nay chủ yếu xuất hiện 3 loại gỗ gõ khác nhau, gỗ gõ Việt Nam, gỗ gõ đỏ Lào và gõ đỏ Nam Phi. Gọi với cái tên gõ đỏ nhưng màu sắc của gỗ gõ cũng rất đa dạng, biến chuyển từ màu vàng sang màu đỏ nâu. Thời điểm hiện tại thì các sản phẩm chủ yếu là từ gõ đỏ Lào và gõ đỏ Nam phi, gõ đỏ Việt Nam gần như không còn xuất hiện trên thị trường. Mặc dù cùng là gỗ gõ nhưng vì sinh trưởng ở 2 môi trường khí hậu khác biệt nên gõ đỏ Lào và gõ đỏ Nam phi có nhiều đặc điểm và giá trị khác nhau. Gõ đỏ Lào : Lào là một trong những quốc gia xuất khẩu gỗ lớn trên thế giới, với đặc điểm nhiều đồi núi và nắng nóng quanh năm nên gõ đỏ Lào có màu sắc và vân gỗ đậm hơn so với các loại gõ khác. Các cây gõ đỏ được khai thác ở Lào thường là những cây gỗ lâu năm, xẻ ra được những khối gỗ rất lớn có giá trị cao. Gõ đỏ Nam Phi : Ở Nam phi và một số quốc gia Châu Phi thì rừng thường là rừng trồng nên tuổi đời cây gỗ không lớn, trồng và khai thác luân phiên nên cây gỗ đủ lớn là đã chặt hạ. Châu Phi cũng hạn chế chặt hạ hay khai thác những cây cổ thụ lâu năm, chỉ khai thác những cây gỗ lớn sắp chết nên chủ yếu là cây gỗ nhỏ và vừa. Chính vì vậy mà màu sắc của gỗ cũng nhạt hơn, gỗ bé hơn và giá trị thấp hơn so với gỗ gõ đỏ Lào. Gõ đỏ Việt Nam : Gõ đỏ Việt Nam từng được đánh giá khá cao, tuy nhiên do việc khai thác bừa bãi thì những cây gỗ lớn bây giờ rất hiếm. Cây gõ đỏ rơi vào danh sách cần được bảo vệ nên những sản phẩm gỗ gõ đỏ trên thị trường hầu như không xuất hiện loại gỗ gõ đỏ của Việt Nam. Cách phân biệt gỗ gõ đỏ Lào và gỗ gõ đỏ Nam Phi : Bởi vì cùng là một loại gỗ nhưng về giá cả thì lại có một chút chênh lệch nên khi tìm hiểu về những sản phẩm gỗ gõ đỏ thì chắc chắn các bạn phải học được cách phân biệt giữa các loại gỗ. Và đối với gỗ gõ đỏ thì chủ yếu có 2 loại là gõ đỏ Lào và gõ đỏ Nam Phi. Hôm nay, Thư viện gỗ sẽ đưa ra một số đặc điểm khác nhau và hướng dẫn các bạn cách phân biệt giữa 2 loại gỗ này. Để phân biệt giữa 2 loại gỗ này thì chúng ta dựa vào một số yếu tố khác nhau rõ nhất đó là : về màu sắc, về độ cứng, về tuổi đời cây gỗ, về phần đặc điểm thịt gỗ, khối lượng và về giá cả.

Phân biệt	Màu sắc	Chất gỗ	Tuổi đời	Độ cứng, đường vân	Khối lượng	Giá thành
Gỗ Gõ Đỏ Nam Phi	Màu gỗ nhạt hơn, thường có màu vàng hoặc vàng nâu nhẹ	Thớ gố mỏng hơn gõ đỏ Lào, thường có kích thước nhỏ hơn	Tuổi đời gỗ ít hơn, dựa vào số vòng tuổi trên gỗ	Cứng và bền thì tương đương nhưng vân gỗ không được sắc nét như gõ đỏ Lào	Nhẹ hơn so với gõ đỏ Lào	Giá cả thị trường thấp hơn gõ đỏ Lào
Gỗ Gõ Đỏ Lào	Màu gỗ đậm hơn, màu sắc cũng tối hơn 1 chút	Thớ gỗ dày, gỗ đặc hơn, thường có kích thước lớn hơn	Tuổi đời cây gỗ cao, thậm chí có cây gỗ đã có cả trăm năm tuổi	Đường vân gỗ sắc nét hơn, vân gỗ có thể pha chút đen	Nặng, cầm chắc tay hơn	Giá cao hơn gõ đỏ Nam Phi

Bởi vì giữa gõ đỏ Lào và gõ đỏ Nam Phi là quá khó để phân biệt, chất lượng cũng không khác nhau là mấy mà giá cả lại thấp hơn nên hầu hết các cơ sở đều sử dụng gõ đỏ Nam Phi để sản xuất các mặt hàng đồ gỗ để tăng tính cạnh tranh trên thị trường. Để tránh bị các cơ sở thiếu uy tín sử dụng gõ đỏ Nam phi nhưng lại rao bán với chất liệu gõ đỏ Lào thì mọi người nên kiểm tra thật kỹ, xem xét và so sánh để tránh việc bị gian dối. Mặc dù giá cả có thể cao thấp chênh lệch không quá nhiều nhưng việc bị lừa là không ai mong muốn, chính vì vậy mọi người nên bổ sung đầy đủ kiến thức trước khi tìm mua những sản phẩm đồ gỗ mà mình thích. Hãy tìm đến những cơ sở có tiếng tăm và uy tín, đã có thời gian hoạt động dài trong nghề để tham khảo và được tư vấn. Ứng dụng của gỗ gõ đỏ : Cây gõ đỏ được sử dụng rất rộng rãi trong đời sống và sản xuất. Được sử dụng làm cây bóng mát trên khắp cả nước, được sử dụng làm cây trồng rừng tạo cho không khí mát mẻ và trong lành. Trong công nghiệp đồ gỗ thì gõ đỏ được sử dụng để sản xuất gần như toàn bộ mọi mặt hàng, chỉ cần là đồ gỗ thì gõ đỏ đều có thể đảm nhiệm làm vai trò chất liệu chính cho sản phẩm. Gõ đỏ được sử dụng phần lớn là làm nội thất : Giường tủ, bàn ghế, sàn nhà, ốp trần, ốp tường, kệ tivi, sập, phản … Tất cả các sản phẩm đồ gỗ làm từ gõ đỏ đều được người tiêu dùng đánh giá rất cao về độ bền và giá trị sử dụng. Có những sản phẩm như bàn ghế phòng khách hay giường tủ có độ bền lên tới vài chục năm. Nếu bạn đang có nhu cầu mua sắm đồ gỗ nội thất thì gõ đỏ là sự lựa chọn được cho là tốt nhất hiện nay. Một số sản phẩm làm từ gỗ gõ đỏ :