Gỗ Trôm mề gà – Tìm hiểu về loại gỗ này

Gỗ Trôm mề gà là gỗ gì? Để biết loại gỗ này có tốt hay không? Đặc điểm gỗ như thế nào? Hãy cùng Thư Viện Gỗ đi tìm câu trả lời này nhé!

Gỗ Trôm mề gà là gỗ gì?

Trôm mề gà hay còn được gọi là: Sảng; Săng vè; Sang sé; Trôm lá mác; Trôm thon; Che van

Tên khoa học: Sterculia lanceolata Cav.

Đặc điểm về gỗ Trôm mề gà

Gỗ Trôm mề gà có chất lượng hay không? Trôm mề gà thuộc nhóm gỗ mấy? Loài cây này phân bố ở đâu? Ứng dụng của loại gỗ này trong đời sống thế nào? Chắc chắn đây là những thắc mắc thường được nhiều người đặt ra mỗi khi muốn tìm hiểu về loại gỗ này. Để hiểu rõ hơn về loại gỗ này, hãy cùng nhau tìm hiểu về đặc điểm của gỗ.

Đặc điểm hình thái

Cây Trôm mề gà là một loại thực vật thân gỗ, sống lâu năm. Chiều cao của các cây dao động từ 8 – 10 mét. Từ thân phát triển ra nhiều cành hình trụ. Những cành non mới mọc thường có lông ở bên ngoài. Trong khi đó, cành gì thì lớp vỏ nhẵn, màu xám và có nhiều khía dọc.

Lá mọc đơn, đính cách, tập trung ở đầu cành. Các lá có hình bầu dục nhưng cũng có lá lại hình ngọn giáo, tròn ở phía gốc và có đầu tù, hơi nhọn. Phiến lá hình bầu dục hoặc thon ngược, mặt dưới phiến lá có phủ nhẹ lớp lông hình sao. Hoa dạng tự chùm. Lá cây có kích thước to nhỏ không đồng đều, chiều dài khoảng 7-9cm và chiều rộng dao động từ 4 – 6cm. Mặt trên của lá nhẵn nhụi nhưng mặt dưới thường mang một ít lông hình sao. Trên lá có nhiều gân phụ tạo thành hình mạng lưới rõ ràng. Các lá kèm thường nhọn, chứa rộng và rất dễ rụng. Vào mùa đông cây rụng lá và ra lại lá non vào mùa xuân.

Hoa Trôm mề gà mọc theo cụm thành dạng chùm mảnh đâm ra từ các kẽ lá. Mỗi cụm hoa dài từ 4 – 5cm và đều có lông mềm hình sao. Các lá bấc có kích thước ngắn , hình dải và cũng dễ rụng. Cây cho ra hoa từ tháng 4 đến tháng 7 trong năm.

Mùa quả Trôm mề gà rơi vào tháng 8 đến tháng 10. Quả kép có 4 hay 5 đại hình đỏ xếp với nhau tạo thành hình sao. Trên quả có phủ lông nhung. Khi chín, quả mở to, hạt bên trong màu đen, mỗi quả có từ 4-7 hạt, hạt có kích thước 9-12mm và có dạng trứng dẹt.

Cây Trôm mề gà không được nhớ nhiều về hương vị mà được nhớ nhiều về thẩm mỹ. Cây cũng không phải loài cây được nhiều người biết đến, và không giống như nhiều loài cây hoa rừng khác. Trôm mề gà ít có cơ hội xuống phố. Những chùm quả nở bung đỏ chót giữa cơ man màu xanh cây lá như những nét điểm xuyết nổi bật, như những chiếc khuy áo sáng rực điệu đà trên một nền vải tông màu lạnh.

Sự phân bố

Cây mề gà khi nhỏ có thể chịu bóng nhưng chủ yếu ưa sống ở những nơi có nhiều ánh sáng. Cây mọc hoang trong các khu rừng thứ sinh hoặc ở vùng ven của các khu rừng ẩm.

Ở Việt Nam loài phân bổ từ Hòa Bình, Quảng Ninh trở vào đến Bạch Mã, trước đây cũng đã từng ghi nhận có phân bổ ở vùng Cà Ná. Cây Trôm mề gà phát triển rải rác ở các tỉnh miền núi có độ cao dưới 600 mét. Cây được tìm thấy nhiều nhất ở các địa phương như Thái Nguyên, Ninh Thuận, Lạng Sơn, Cao Bằng hay Tây Nguyên… Đôi khi, cây còn xuất hiện ở các vùng trung du.

Ngoài Việt Nam thì Lào và Nam Trung Quốc cũng là những nước có diện tích cây mề gà lớn.

 Bộ phận dùng làm thuốc

Ngày nay, cây mề gà thường được người dân mang về trồng trước nhà để lấy bóng mát, làm cảnh hoặc làm thuốc chữa bệnh. Bộ phận được thu hái làm dược liệu chính là vỏ thân cây, lá và cả hạt.

Thu hái:

• Vỏ thân cây và lá được thu hái quanh năm
• Hạt được lấy từ quả đã già vào tháng 8 – tháng 10 hàng năm.

Sơ chế thuốc:

Vỏ cây mề gà khi đem về thường được rửa sạch, thái nhỏ, đem phơi khô hay dùng tươi đều được. Lá dùng ở dạng tươi hay phơi/sấy khô. Tương tự, hạt được tách ra khỏi vỏ, loại bỏ những hạt bị hư và phơi khô để bảo quản được lâu.

Thành phần hóa học:

Chưa có nhiều nghiên cứu sâu về thành phần hóa học của cây mề gà. Tuy nhiên, một số bằng chứng cho thấy, trong cây chứa nhiều tanin và chất nhầy.

Công dụng của Trôm mề gà

• Vỏ cây: Giảm đau, điều trị sưng tấy ngoài da, nhọt, áp xe, khí hư, bạch đới
• Lá cây: Chữa đòn ngã tổn thương.
• Hạt: Điều trị nóng phổi, hảo khát hoặc dùng chế biến thức ăn.
• Cây mề gà cho vỏ cây, lá và hạt làm dược liệu chữa bệnh. Vị thuốc này còn có các tên gọi khác như trôm mề gà hay sang sé. Cây có tác dụng giảm đau, điều trị mụn nhọt, sưng tấy ngoài da và giúp vết bỏng nhanh lành.

Bài thuốc chữa bệnh từ cây mề gà

1. Điều trị vết bỏng ngoài da

Bỏng do nhiều nguyên nhân gây ra như bỏng nước sôi, bỏng lửa hay bỏng do chạm vào vật nóng… Trường hợp bị nhẹ, diện tích vùng tổn thương nhỏ và chưa bị bong tróc da, người bệnh chỉ cần dùng giã một ít vỏ cây lấy nước cốt. Sau đó trộn chung với lượng mỡ vừa đủ để tạo thành hỗn hợp sền sệt. Sử dụng làm thuốc bôi thoa trực tiếp lên vùng da bị bỏng.

2. Trị vết sưng tấy, áp xe hay mụn nhọt ngoài da

Chuẩn bị 20 – 30g vỏ cây mề gà. Rửa sạch dược liệu tươi rồi thái nhỏ. Bỏ vào cối giã nát với một ít muối biển. Đắp thuốc lên khu vực cần điều trị cho đến khi hết sưng đau.

Không dùng bài thuốc này cho các trường hợp có vết thương hở hay lở loét, chảy dịch ngoài da.

Gỗ Trôm mề gà thuộc nhóm gỗ mấy?

Trong bảng phân loại nhóm gỗ theo Bảng phân loại gỗ theo tiêu chuẩn Việt Nam gỗ Trôm mề gà thuộc GỖ NHÓM VI – Gỗ nhẹ, sức chịu đựng kém, dễ bị mối mọt, cong vênh.

Theo tiêu chuẩn Việt Nam 2019 thì nhóm gỗ này có phẩm chất kém, tuy nhiên nhóm gỗ này vẫn được sử dụng rất nhiều trong xây dựng và đóng đồ nội thất phổ thông, giá rẻ.

Lời kết

Trôm mề gà những bài thuốc từ cây mề gà đã được ứng dụng trong dân gian lẫn y học cổ truyền từ lâu đời. Mặc dù vậy, cần có thêm nhiều nghiên cứu đề làm rõ hơn về tác dụng cũng như tính hiệu quả của vị thuốc này.

Trên đây là các thông tin chi tiết về gỗ Trôm mề gà được Thư Viện Gỗ tìm hiểu và tổng hợp lại. Hy vọng sẽ giúp bạn hiểu hơn về gỗ Trôm mề gà và có những thông cần thiết cho mình. Cảm ơn bạn đã theo dõi!

Tìm hiểu thêm thông tin về các loại gỗ khác đã được Thư Viện Gỗ cập nhật tại đây.