Gỗ Xoan – Đặc điểm và ứng dụng của gỗ
Gỗ Xoan là gỗ gì? Để biết loại gỗ này có tốt hay không? Đặc điểm và ứng dụng như thế nào? Hãy cùng Thư Viện Gỗ đi tìm câu trả lời này nhé!
Nội dung chính
Gỗ Xoan là gỗ gì?
Xoan hay còn được gọi: Xoan ta; Xoan nhà; Xoan trắng; Sầu đông; Thầu đâu; Mạy riển (Tày)
Tên khoa học: Melia azedarach L.
Đặc điểm về gỗ Xoan
Gỗ Xoan có chất lượng hay không? Xoan thuộc nhóm mấy? Loài cây này phân bố ở đâu? Ứng dụng của loại gỗ này trong đời sống thế nào? Chắc chắn đây là những thắc mắc thường được nhiều người đặt ra mỗi khi muốn tìm hiểu về loại gỗ này. Để hiểu rõ hơn về loại gỗ này, hãy cùng nhau tìm hiểu về đặc điểm của gỗ.
Đặc điểm hình thái
Cây trưởng thành có thể cao từ 20 – 30m, đường kính 60cm. Nhưng cây xoan ở Bắc Autralia thì có chiều cao lên tới 30m. Cây xoan thường xù xì, riêng cây xoan đào thì có vỏ nhẵn. Vỏ màu nâu, có cây vỏ màu trắng, có các vết nứt dọc chạy từ gốc đến ngọn cây.
Cành xoan mềm, giòn dễ gãy. Mỗi cành được chia thành nhiều nhánh nhỏ, tán cây to, rộng ngả xuống.
Lá xoan mọc so le, cuống dài 15cm. Mặt trên lá có màu lục sẫm, mặt dưới xanh nhạt. Mép lá có khía răng cưa và hai mặt nhẵn. Khi vào mùa đông thì lá sẽ bị úa vàng và rụng dần. Vào mùa đông lá xoan úa vàng và rụng dần, ra giêng là rụng hết hẳn và bắt đầu ra mầm lá và ra hoa.
Hoa xoan có 5 cánh màu trắng có chút tím; mọc thành chùm, nhụy được tập hợp thành ống hình trụ màu tím khiến cho chúng trở nên hài hòa toát lên vẻ đẹp dịu dàng, tinh tế, trong trắng. Cây xoan ra hoa vào khoảng tháng 2, tháng 3 âm lịch và có mùi thơm dịu nhẹ.
Quả xoan thuộc dạng quả hạch có hình dạng hình cầu (giống như quả trứng) kích thước khoản 1 x 1,5cm, có vỏ màu xanh khi non và chín thì chuyển sang màu vàng. Qủa vàng dần rồi nhăn nheo và khô héo khi chín, treo lơ lửng nhiều ngày trên cành, khi rơi rụng hoặc được chim chóc phát tán thì tái sinh thành cây con dễ dàng.
Rễ xoan có màu nâu tro hay nâu tím thường ở dạng phiến cuộn.
Sự phân bố
Nhiều nơi ở Việt Nam người dân trồng xoan để lấy gỗ, để làm trụ tiêu (Đồng Nai). Ở nhiều tỉnh miền Trung, chẳng hạn như ở huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam nhiều diện tích lâm nghiệp được người dân chuyển đổi từ rừng keo thành rừng xoan.
Cây xoan mọc được trồng ở khắp nơi từ vùng đồng bằng đến miền núi phía Bắc trở vào đến miền Trung.
Xoan thuộc nhóm gỗ mấy?
Trong Bảng phân loại nhóm gỗ theo Tiêu chuẩn Việt Nam gỗ Xoan thuộc GỖ NHÓM V – Phổ biến trong xây dựng và làm đồ nội thất.
Nhóm gỗ có tỷ trọng trung bình, được dùng phổ biến trong lĩnh vực xây dựng và sản xuất đồ gỗ nội thất.
Ưu điểm của gỗ Xoan
Ngoài tác dụng tạo bóng mát, xoan là cây có chất gỗ khá tốt. Gỗ mềm nên dễ gia công, nhưng trước khi pha gỗ nên được ngâm nước bùn ao khoảng 6 tháng đến 1 năm để tránh gỗ bị vênh mo và cũng tránh bị mối mọt rất tốt.
Trước đây, cây xoan chỉ được dùng làm đồ gia dụng thông thường, nhưng ngày nay, do nhu cầu của thị trường khá cao nên gỗ xoan đã trở thành nguồn nguyên liệu khá phổ biến trong xây dựng như: Làm nhà sàn toàn bộ bằng gỗ xoan.
Ưu điểm của cây gỗ xoan
• Cứng chắc, vân gỗ đẹp
• Chịu nhiệt, chịu lực, chịu nước tốt
• Chất gỗ đanh chắc, chịu được những thời tiết khắc nghiệt nhất như: nắng, mưa, gió, nước, lạnh
• Không hoặc ít bị cong vênh, nứt nẻ theo thời gian
• Chống được mối mọt tốt, luôn bền đẹp với thời gian
Thực chất chúng đều là xoan ta còn những cái tên khác là do sự khác nhau về cách gọi ở từng vùng miền mà thôi. Bởi xoan ta có thân mầu trắng nên được gọi là xoan trắng, còn xoan lai do chúng được lai tạo với xoan rừng mà thôi. Đặc điểm của lại này là thân lớn hơn, sinh trưởng cũng tốt hơn.
Nhược điểm của cây gỗ xoan
Tuy nhiên loài gỗ này cũng có nhược điểm như:
- Không có khả năng kháng sâu mọt nên thông thường các khối gỗ xoan sau một thời gian nếu không được xử lý sẽ rất dễ xuất hiện tình trạng này
- • Màu sắc của gỗ sẽ bị nhạt theo thời gian sử dụng
Công dụng của cây gỗ Xoan
Do cây xoan có hoa đẹp nên thường được chọn trồng làm cây bóng mát tạo cảnh ở nhiều nơi. Ở những vùng nông thôn từ đồng bằng lên miền núi, ngoài mọc hoang, xoan còn được trồng trong các vườn nhà, các điểm công cộng và cả đường đi lối lại trong thôn xóm, ven sông, ven đồng ruộng…
Ở các thành phố lớn, cây xoan không được chọn làm cây đô thị, nhưng nhiều trường hợp do sự phát tán tự nhiên, cây đã tồn tại trên đường phố công viên như một hợp phần của hệ thống cây xanh.
Gỗ mềm nên dễ gia công, ngâm nước trước khi gia công thì chịu được mối mọt, ít cong vênh, Ngày trước, thầu đâu chỉ được sử dụng làm đồ gia dụng thông thường, nhưng ngày nay, gỗ xoan đã bắt đầu trở thành một nguồn nguyên liệu phổ biến trong việc xây dựng, sản xuất hàng gia dụng, ốp lát, đóng thùng chứa hàng…
Dùng lấy gỗ làm nội thất
- Xoan là cây có chất gỗ khá tốt. Gỗ có đường vân đẹp, độ cứng tốt nên được ứng dụng rất nhiều trong đồ nội thất như: làm tủ bếp , giường ngủ, tủ áo, vách ngăn, đồ gia dụng khác của gia đình…
- Để tránh tình trạng cong vênh, co ngót hay nứt nẻ của gỗ trong quá trình sử dụng thì trước khi đi vào thi công sản xuất gỗ cây xoan phải được ngâm bùn ao (nếu ở vùng quê) hay trải qua quá trình tẩm sấy kỹ lưỡng theo tiêu chuẩn Châu Âu (công nghệ mới hiện nay). Nhằm giúp cho các món đồ nội thất dùng từ gỗ xoan có độ bền đẹp theo thời gian.
Lời kết
Gỗ Xoan được mọi người Giá gỗ xoan luôn là thông tin thu hút được sự quan tâm của đông đảo mọi người. Do thông thường gỗ tự nhiên vốn được biết đến với mức giá không hề rẻ chút nào, thêm vào đó khi tình trạng khan hiếm ngày càng tăng cao và với nhu cầu gia tăng một cách nhanh chóng thì giá cả của chúng cũng bị kéo lên theo. Hiện nay thì giá gỗ xoan đào được tính bằng m3, nó sẽ tùy theo độ tuổi, chất lượng, loại gỗ và kích thước gỗ để có giá khác nhau.
Trên đây là các thông tin chi tiết về gỗ Xoan được Thư Viện Gỗ tìm hiểu và tổng hợp lại. Hy vọng sẽ giúp bạn hiểu hơn về gỗ Xoan và có những thông cần thiết cho mình. Cảm ơn bạn đã theo dõi!
Tìm hiểu thêm thông tin về các loại gỗ khác đã được Thư Viện Gỗ cập nhật tại đây.