Gỗ xá xị – Đặc điểm và cách giữ mùi hương của loại gỗ này

Gỗ xá xị là một loại gỗ có mùi rất thơm. Loại gỗ này có chứa tinh dầu được sử dụng để làm nước uống. Vậy gỗ có đặc điểm như thế nào và có cách giữ mùi hương của loại gỗ này không? Hãy cùng tìm hiểu nhé!

Thông tin về gỗ xá xị

Xá xị hay còn gọi là xá lị, gù hương, rè hương, cô châu, canh châu… Loại gỗ này có tên là xá xị, cái tên này được người dân miền Nam gọi do trong gỗ có chứa tinh dầu, làm cho gỗ có mùi hương giống với một loại nước đóng chai được nhập từ Mỹ cũng có tên là xá xị.

Tên khoa học của gỗ là Cinnamomum parthenoxylon meisn, thuộc họ Lauraceae. Loại gỗ này thuộc nhóm II trong bảng phân loại gỗ của Việt Nam, nhóm gỗ quý có vân gỗ đẹp và có mùi hương thơm dịu, rất dễ ngửi. 

Loại gỗ này là một trong những loại gỗ cao cấp và có gen hiếm. Đặc biệt, loại gỗ này rất được ưa chuộng và đem lại giá trị kinh tế cao. Do đó, hiện nay xá xị đang bị khai thác đến mức cạn kiệt và được liệt kê vào Sách Đỏ Việt Nam.

Đặc điểm sinh thái

Loại cây này ưa sáng, phá triển tốt ở những vùng có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa. Do đó, những cây xá xị ở nước ta sinh trưởng rất tốt do hợp với thời tiết.

Loại cây này phân bố ở một số nước như: Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia, Indonesia,… Ở Việt Nam, có thể tìm thấy loại cây này ở một số tỉnh phía Bắc hay vùng từ Quảng Trị đến các tỉnh phía Nam. Nơi phân bố nhiều nhất ở nước ta đó làd các tỉnh như: Quảng Ngãi, Tây Nguyên, Bình Thuận,…

Đặc điểm hình thái

Loại cây này có thân gỗ to, chiều cao của thân cây có thể cao tới 30m, đường kính cây có thể đạt tới 50-60cm. Vỏ cây có màu xám nâu, sần sùi, thường bong thành từng mảng to. Cây có tán rộng, tạo bóng mát.

Lá của cây thường mọc cách nhau, hình bầu dục và có ba cạnh dài ra, đầu là nhọn còn 2 bên sẽ hơi tù. Phần nách lá sẽ có hoa mọc ra, có lớp lông. Quả có màu tím đen hoặc màu xám vàng hình cầu và có mùi thơm.

Đặc điểm của gỗ xá xị

Trong thân gỗ có chứa tinh dầu, đây cũng chính là điểm nổi bật nhất của cây. Ngoài hương thơm đặc biệt mà tinh dầu này đem lại, nó còn khiến cho thân gỗ bền bỉ với thời gian hơn. Tinh dầu này giúp gỗ không bị nứt nẻ, làm tăng khả năng chống lại mối mọt của gỗ và không bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi thất thường của thời tiết. Nếu như biết cách bảo quản, các sản phẩm từ gỗ xá xị có thể có tuổi đời lên tới hàng chục năm.

Gỗ có màu đỏ, vàng nghệ hoặc vàng nhạt; kết hợp với đường vẫn gỗ có màu nâu hoặc nâu đỏ tạo nên các sản phẩm có phong cách độc lạ, khiến cho không gian trở nên sang trọng và đẳng cấp hơn.

Mùi hương của gỗ bị ảnh hưởng từ tinh dầu có trong gỗ. Do đó, gỗ luôn có mùi rất thơm và dễ chịu đem tới cảm giác thư giãn cho người sử dụng. Tinh dầu gỗ còn có khả năng chữa một số bệnh về đường hô hấp. Do vậy, loại gỗ này rất an toàn, bạn có thể cực kỳ yên tâm khi sử dụng các sản phẩm làm từ loại gỗ này.

Theo một số nguồn tin, loại gỗ này chính là một trong 4 loại gỗ có mùi hương thơm nhất nước ta. Mùi thơm của xá xị chỉ đứng sau các loại gỗ: trầm hương, ngọc am và hoàng đàn.

Các loại gỗ xá xị

Hiện nay, trên thị trường gỗ Việt Nam có 4 loại, đó là:

• Gỗ xá xị đỏ
• Gỗ xá xị vàng
• Gỗ xá xị trắng
• Gỗ nu xá xị

Gỗ nu xá xị là những cục u, bướu có vỏ ngoài sần sùi. Được hình thành khi thân cây bị tổn thương, nguồn nhựa và dinh dưỡng nuôi cây bị gián đoạn sẽ tạo nên phần này.

Trong 3 loại gỗ thì xá xị đỏ và vàng được ưa chuộng hơn do có màu sắc bắt mắt. Thông thường 2 loại này có màu đỏ hoặc màu vàng, gỗ có mùi thơm rất dễ chịu và thơm hơn so với xá xị trắng. Tuy nhiên, cả 3 loại này đôi khi sẽ có những thân gỗ mang vân gỗ màu xanh rất đặc biệt. Loại vân gỗ xanh này rất quý hiếm nên được “săn đón” nhiều trên thị trường gỗ.

Cách giữ mùi hương của loại gỗ này

Xá xị được biết đến là loại gỗ có mùi hương rất thơm. Tuy nhiên, nếu không biết cách bảo quản gỗ có thể bị giảm hoặc mất đi mùi hương. Do tình dầu của gỗ khi tiết ra gặp không khí sẽ bị kết tinh và làm cho các thớ gỗ bị bít lại. Cùng với môi trường thiếu độ ẩm sẽ khiến gỗ không còn mùi đặc trưng.

Để có thể giúp các sản phẩm gỗ xá xị lưu giữ mùi hương được lâu hơn, có thể thực hiện 3 cách này:

Cách 1: Sử dụng khăn ấm để lâu bề mặt gỗ, giúp làm sạch lớp tinh dầu cũ. Để gỗ có thể tiếp tục tiếp ra các lớp tinh dầu mới, tạo nên mùi thơm cho gỗ. Lưu ý, không sử dụng nước nóng. Vì chúng có thể khiến cho lớp sơn bên ngoài bị bong tróc và ảnh hưởng tới đổ ẩm tự nhiên của gỗ.

Cách 2: Sử dụng giấy nhám chà lên những mặt khuất của gỗ. Khiến các lớp tinh dầu khô được bong ra nhường chỗ cho lớp tinh dầu mới xuất hiện. Hãy chọn những vị trí thớ gỗ dọc là nơi chứa nhiều tinh dầu giúp gỗ có mùi thơm hơn.

Cách 3: Đây là cách ít được sử dụng nhất. Do phải khoan một lỗ nhỏ trên sản phẩm và đổ nước vào. Cách này sẽ giúp tạo độ ẩm cho gỗ để tiết ra những tinh dầu mới. Nhưng sẽ gây mất thẩm mỹ đối với các sản phẩm đã được hoàn thiện và đưa vào sử dụng.

Tác dụng của gỗ xá xị

Sở hữu những ưu điểm vượt trội, đặc tính gỗ cứng, bền cùng với màu sắc và vân gỗ bắt mắt. Nên loại gỗ này thường là lựa chọn hàng đầu cho những sản phẩm nội thất cao cấp như: cửa gỗ, bàn ghế, tủ quần áo, kệ tivi,… Hay các sản phẩm trang trí nội thất cao cấp như: tượng gỗ, tranh gỗ, lục bình,…

Kết luận

Trên đây là những thông tin chi tiết về gỗ xá xị cũng như là cách giúp lưu giữ mùi hương của loại gỗ này được lâu hơn. Hy vọng, bài viết này sẽ giúp bạn lựa chọn được sản phẩm làm từ loại gỗ này có chất lượng tốt. Và có cách bảo quản để các sản phẩm gỗ có tuổi đời cao hơn. Cảm ơn bạn đã theo dõi!