Làng nghề mộc Phúc Lộc – Tự hào nghề mộc Ninh Bình

Làng nghề mộc Phúc Lộc – Ninh Phong là một làng nghề mộc nổi tiếng của tỉnh Ninh Bình chuyên sản xuất các sản phẩm đồ gia dụng và mỹ nghệ bằng gỗ. Đây được xem là làng mộc duy nhất của thành phố. Làng nghề nơi đây quy tụ những đôi tay lành nghề của các nghệ nhân lâu năm đã tạo nên các sản phẩm từ gỗ độc đáo, chất lượng, mẫu mã đẹp và đầy tính nghệ thuật. Cùng Thư Viện Gỗ tìm hiểu bài viết về làng nghề mộc truyền thống Phúc Lộc nhé!

Giới thiệu làng nghề mộc Phúc Lộc

Vị trí địa lý của làng mộc lâu đời Phúc Lộc tọa lạc ở phía Đông Nam, thành phố Ninh Bình. Làng nghề cách trung tâm thành phố khoảng 2 km, diện tính khoảng 9,55 km2 gồm có 5 xóm: Xóm Trại, Xóm Ngoài, xóm Giữa, xóm Trong và xóm Mơ.

Nghề mộc ở làng Phúc Lộc tồn tại đã hàng trăm năm từ thời Đinh – Lê, phát triển theo dạng cha truyền con nối. Làng nghề mộc trăm năm Phúc Lộc đã được xếp vào danh sách 50 làng nghề truyền thống tiêu biểu nhất Việt Nam.

Năm 2006, làng nghề mộc Phúc Lộc vinh dự được UBND tỉnh Ninh Bình công nhận làng nghề cấp tỉnh và có 6 thợ mộc của làng nghề được công nhận là nghệ nhân. Theo báo cáo của UBND phường Ninh Phong, năm 2019 phường có 124 hộ dân và nhiều doanh nghiệp tham gia làm nghề mộc. Giá trị sản xuất hàng năm từ làng nghề đạt gần 200 tỷ đồng, giải quyết việc làm thường xuyên cho trên 1.200 lao động.

Nghề mộc truyền thống tại Phúc Lộc

Từ thời xa xưa người thợ mộc Phúc Lộc đã biết sáng tạo nên những sản phẩm mộc với những đường nét chạm trổ tinh xảo, phục vụ cho việc làm nhà thờ, đền, đình, chùa. 

Vào thời gian xa xưa, công cụ lao động hết sức thủ công và đơn sơ, các công đoạn như đục, đẽo, bào,… đều được làm bằng tay. Nhưng nhờ vào đôi bàn tay khéo léo và óc sáng tạo của người thợ làm nghề, mà gỗ mỹ nghệ của làng nghề mộc Phúc Lộc được truyền đi khắp nơi. Các sản phẩm mỹ nghệ phổ biến sang các tỉnh như Thanh Hóa, Nghệ An và dần trở thành một làng nghề truyền thống nổi tiếng khắp vùng Bắc Bộ.

Vào những năm 90 của thế kỷ XX; để đáp ứng nhu cầu sử dụng đồ gia dụng của người dân; làng nghề mộc Phúc Lộc đã mở rộng thêm hướng sản xuất các sản phẩm mới. Các vật dụng nội thất mới bao gồm: cửa, tủ, bàn, ghế,… 

Ngày nay, làng nghề mộc phát triển và đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn; làng mộc tại Phúc Lộc đã tiến hành xây dựng các xưởng sản xuất hiện đại. Chuyển đổi từ sản xuất thủ công sang sử dụng các công cụ làm mộc mang tính chuyên môn hóa hơn. Các khâu làm mộc như: bào; tiện; phun sơn; đánh bóng;… được thay thế bằng máy móc để nâng cao năng suất lao động và chất lượng sản phẩm.

Sản phẩm của làng mộc Phúc Lộc

Ở làng nghề mộc truyền thống Phúc Lộc, các sản phẩm từ gỗ vô cùng đa dạng, độc đáo và tinh xảo. Nguyên liệu gỗ được sử dụng để sản xuất ở làng nghề mộc Phúc Lộc bao gồm nhiều phân loại như: gỗ trồng trong nước; gỗ rừng trồng nhập khẩu; gỗ rừng tự nhiên nhập khẩu hay ván gỗ công nghiệp. 

Các hàng trang trí nội thất như giường, tủ, bàn, ghế, tay vịn, cầu thang bằng gỗ, sa lông, cửa,.. là những sản phẩm phổ biến được sản xuất tại làng nghề. Tất cả các sản phẩm ở Phúc Lộc đều có chất lượng và đa dạng các mẫu mã đẹp cho khách hàng lựa chọn.

Hơn thế nữa, làng nghề mộc Phúc Lộc nổi tiếng với những sản phẩm gỗ mỹ nghệ cao cấp; sang trọng. Các sản phẩm từ gỗ mang đậm phong cách truyền thống dân tộc như: tượng thờ; sập lim; sập gụ; các loại đồ gỗ phục lễ hội; tế tự; tu sửa đền chùa;… Các sản phẩm với những đường nét chạm khắc cực kì tinh xảo; được làm ra từ những nghệ nhân lành nghề.

Ở làng nghề mộc Phúc Lộc còn phát triển dịch vụ phục chế và xây nhà cổ; đây là một việc hết sức khó khăn; đòi hỏi sự tỉ mỉ cao; không phải một kỹ sư kiến trúc được đào tạo nào cũng có thể xây dựng hay phục hưng nhà cổ Việt Nam. Vì nghề mộc tại Phúc Lộc là nghề cha truyền con nối nên có những hoa văn; ý nghĩa mà chỉ có người trong nghề mới có thể hiểu được.

Kinh nghiệm chọn mua đồ mộc Phúc Lộc

Bạn có tham khảo các bước sau đây để chọn lựa sản phẩm đồ mỹ nghệ từ gỗ chất lượng:

Bước 1: Kinh nghiệm lựa chọn nội thất đồ gỗ dựa theo màu sắc

Đối với các loại đồ gỗ nội thất tự nhiên, bạn nên ưu tiên lựa chọn các sản phẩm có màu gỗ đồng đều, vân gỗ rõ ràng, mạch lạc. 

Bước 2: Lựa chọn nội thất theo kết cấu vững chắc

Những sản phẩm được gia công tốt sẽ có các khớp nối chặt và khít. Khi tác dụng lực vào; các sản phẩm tốt sẽ cho cảm giác chắc chắn; đồng bộ và không bị xiêu vạo lỏng lẻo.

Bước 3: Kinh nghiệm lựa chọn nội thất đồ gỗ dựa theo mùi hương

Một sản phẩm nội thất nếu có mùi nồng và hắc tức là chưa được qua xử lí kĩ và bạn không nên mua. Vì mùi hắc xuất phát từ hóa chất Formaldehyde nếu vượt quá mức cho phép có thể gây ung thư

Bước 4: Kinh nghiệm lựa chọn nội thất đồ gỗ dựa theo chi tiết, góc cạnh, tỉ lệ

Sản phẩm nội thất đẹp thì những chi tiết ghép nối sẽ được xử lý tốt; các khớp nối không bị thô và lộ. Các chi tiết; góc cạnh; tỉ lệ được hoàn thiện tốt thì độ tinh xảo càng cao.

Bước 5: Vẻ bề ngoài hoàn thiện tốt

Quan sát vẻ bề ngoài của đồ nội thất:

• Độ mịn: Sản phẩm nội thất được gia công tốt thì lớp sơn không bị cộm, bị hằn lên hoặc có dăm.
• Độ chai cứng: Lớp sơn không bị bong tróc khi chà.
• Độ đều màu: Đồ nội thất tốt có lớp sơn đều màu.

Lời Kết

Ngày nay; cùng với sự phát triển kinh tế và sự giao lưu các nền văn hóa với nhau; thì gìn giữ làng nghề truyền thống là một điều cần thiết phải quan tâm. Làng nghề mộc Phúc Lộc; cùng với nhiều làng nghề mộc truyền thống khác của Việt Nam; đang ngày một cố gắng giữ gìn và phát triển bản sắc dân tộc. Ở làng nghề Phúc Lộc cho ta thấy được tình yêu; niềm đam mê; tâm huyết với nghề mà cha ông truyền lại thông qua các sản phẩm mỹ nghệ tinh tế. Dù ở bất kỳ sản phẩm mộc nào thì làng nghề luôn cho ta thấy giá trị và chất lượng tương xứng với nhau.

Hy vọng bài viết về làng nghề đồ gỗ Phúc Lộc – Ninh Phong; Ninh Bình sẽ giúp ích cho bạn trong việc lựa chọn những sản phẩm ưng ý. Cảm ơn bạn đã xem bài viết.